Juan Kruz Igerabide Sarasola
Afanisia deritza, Sexologian, gozatzeko ahalmena galtzeari.
Sarritan entzun izan dut itzultzearen erotikaren kontu hori, sedukzioarekin parekatuz itzulpen-prozesua. Beste hizkuntza bateko esapidea limurtu egin behar duzu, erakarri, zeuretu, eta, aldi berean, zu zeu beretu, biren arteko baturaren gailur orgasmikoa jo arte.
Ez dut ukatuko halakorik. Baina, benetan diotsuet probatu ez duzuenoi: ez dago ezer antierotikoagorik sexologiako hiztegi “zientifiko” batean parte hartzea baino. Afanisiak jota geratzeko arrisku bizia duzu. Hor bai itotzen duela esanak izana, eta areago oraindik esanari itzulinguru asko eman behar bazaizkio, handik eta hemendik hartutako iturrietatik abiaturik euskarazko esamoldeak osatzeko irrika katramilatsu horretan.
Bitxia da nola hozten den hizkuntzen arteko berezko erotika erotikari buruz modu “zientifikoan” jarduteko erabiltzen delarik; zerbaitek krak egiten du, Wittgensteinen esaldi ospetsu hura muturrera bota nahi baligu bezala: esan ezin denaz isiltzea hobe. Hots, erotikaz modu “zientifikoan” mintzatzen garelarik, jada ez da erotika; edo, beste hark zioen bezala, ez nau “ponitzen”.
Bide batez esanda, “ponitzen” hori euskaraz nola emango ote genuke? “Larruan erantzun” gehitxo esatea izango da noski. “Kitzikatu” zozoño geratzen da. “Jarri”, berriz, ez dakit: norbaiti hori esatea, gure herrian behinik behin, “pa Tudela” begira jartzeko gonbita edo agindua da. “Berotu” ere ez da, inondik ere, berotu aurreko zerbait baizik.
Horra enbidoa, baldin bada…