Karlos del Olmo
Zer dugu aurkez, iraultza baten ala krisialdi baten hasiera? Munduan, Internetez bideo deiak egiteko 300 milioi erabiltzailek darabilten programak saialdian eskaintzen du deiak “ia” denbora errealean itzultzeko zerbitzua, ahoz zein idatziz. Alegia, corpus ikaragarri bat doan lortzeko adina lagun izango dute eskura teknologi enpresek. Ez zaio buru apurrari lar eragin behar teknologia horrek, zelan halan, itzulpengintzari eta interpretazioari astinaldi halako bat eman diezaiekeela, mundu zabaleko pertsonen arteko komunikazioari bezainbestekoa. Oraingoz, doan eskaintzen dute tresna, izena ematearen truk.
Erabiltzaileak agendako mintzakide bat aukeratu, Translator aplikazioari eragin eta ingelesaren eta gaztelaniaren arteko zubi automatizatua prest izango du, oraingoz berbeta horien bien artean besterik eskaintzen ez baitute. Argiro eta ozen samar ahoskatu besterik ez du behar… eta solaskideak handik gutxira makina bidez itzulia sintesi ahots batek esanik edo pantailan idatzita jasoko du.
Oraingoz, beste baldintza bat dugu, noraezean bere beharrekoa: sistema eragilea Windows 8.1 izatea.
Honen denaren harroinean, teknologiaren alorreko enpresek azken urteotan inbertsio handiak egindako hiru alor (militarren eta zerbitzu sekretuen diru laguntza “interesatuekin”, jakina): pertsonen ahotsa ezagutzea, itzulpengintza automatikoa eta makinek ikasteko softwarea. Erabiltzaileei zerbitzu ederra emango diete (zertan ukaturik ez, munduan hobeto elkar ulertzeko “mirakulutzat” jo liteke), baina ez da makalagoa izango enpresa eta erakunde interes biziko batzuek herritarrak kontrolpean izateko eta zelatatzeko eskura izango duten erreminta.
Teknologia hori zenbat eta areago erabili, orduan eta interpretazio edo itzulpen emaitza hobea, programa ikasiz doalako. Enpresaren azken xedea? Plataforma teknologiko eta hizkuntz pare gehiagotan erabili ahal izatea.
Hasi bidez, itzultzaile zibernetikoa elikatzeko, dagoeneko itzulita dauden webguneak, azpitituludun bideoak eta han-hemenka eskuraturiko elkarrizketak erabili dituzte. Hortik aurrera, pertsonak irakatsiko dio programari (300 milioi lagun!). Dialektoak, aldakiak, ahoskerak eta abar gorabehera ikasiko bide du, ikasi ere.
Doan jaso dituzte pertsonek eskuzabal emandako elkarrizketak, ahotsa ezagutzeko eta aldi baterako (edo esan “ostekotxo”) itzulpen eta interpretazio motorrak elikatzeko, audio fluxua testu bati atxiki ahal izateko eta hura beste hizkuntzara itzuli ostean, ostera ere irteerako audio bihurtzekoak. Zimenduan, estatistikan oinarrituriko ereduak erabiliko ditu makinak ahozkoaren eta idatzizkoaren arteko aldaketetarako.
Ez da urrunegi joan behar irudimenean laster interpretazio kabinetan robot laguntzaileak interpretatzen irudikatzeko, pertsonen ondoan (edo beraiek bakarrik, pertsonarik gabe).
Hona hemen bideo bat, horren erakusgarri. Bakoitzak bere ondorioak atera ditzala. Beharbada, laster batean, sistema hori eguneroko lanean erabiliko dugu euskal interpreteok, kabinako laguntzaile moduan erabili ere.