Juan Luis Zabala
Eginahalak eginda, ez dut aurkitu aipu zehatzik, baina behin baino gehiagotan entzun eta irakurri diet hala Iñaki Segurolari nola Patziku Perurenari hikako aditz formak batzearen aurka daudela. Ez dut inoiz ulertu, ordea, nola egon daitekeen hikako jardunaren alde eta batuaren alde dagoena hikako aditz formak batzearen aurka. Badira motiboak batuaren aurka egoteko, baita hikako hizketaren aurka egoteko ere, baina biak ontzat emanik biak uztartzearen aurkakorik ez zait bururatzen.
Hikako aditz forma batuak izateak ez du esan nahi, jakina, batuak ez diren hikako formek betiko desagertu behar dutenik, edo haien erabiltzaileei isunak edo kartzela zigorrak ezarri behar zaizkienik. Baina hikako aditz forma batuak ez al dira beharrezkoak, esate baterako, hikako hizketa erabiltzea erabakitzen den itzulpen batean, edo leku jakin bateko euskararekin loturarik ez duten euskara batuko testuetan ere, horietan hikako jardunari lekua egitea erabakiz gero?
Beste kontu bat da noiz komeniko litzatekeen forma batuak erabiltzea, eta noiz bestelakoak, norberaren hizkerari dagozkionak. Hori eztabaidatu daiteke, baina hikako aditz forma batzearen aurkako jarrera ulergaitza egiten zait, euskara batuaren eta hikako jardunaren alde dagoenaren aldetik behintzat.
Euskara batuaren arazo nagusietako bat, Fermin Etxegoienek nire ustez zuzen dioen moduan, dentsitate gutxi duela baldin bada –eta horrenbestez, lege fisiko hutsei men eginez, erakarmen gutxi–, hikako aditz forma batuen arazoa horixe bera da baina neurri askoz larriagoetaraino areagotua; hikako aditz forma ez-batuekin alderatuz gero ere, haiek baino askoz ere dentsitate gutxiago dute hikako aditz forma batuek.
Konponbide magikorik eta erabatekorik ez da izango, baina ETBn euskaraz azpidatzitako zein bikoiztutako pelikulak ikustea, horietan hikako forma batuak erabiliz, suspergarri bikaina izango litzatekeela ez daukat dudarik.