Euskaltzaindia eta euskaldunok

Juan Luis Zabala

Aspaldi, artean euskaraz alfabetatu gabeko gaztetxo erdaraz eskolatua nintzela, Euskaltzaindiaren bilera baten albistea iritsi zitzaidan. Ez Euskaltzaindiaren inguruan interesatuta nengoelako, kasualitate hutsez baizik; delako bilera hura nire herritik gertu egin behar zutelako, besterik gabe.

Gogoan daukat pentsatu nuela ez nukeela inondik ere nahi euskaltzain batekin hitz egiterik, nire ezjakintasunak eta trakestasunak lotsagarri utziko nindukeelako haren aurrean.

Urteak pasatu ahala beldur hura galtzen joan naiz, pixkanaka-pixkanaka, neurri batean bederen. Ez bakarrik alfabetatu egin naizelako; baita ere jabetu naizelako euskaltzainak, oro har, oso urrun daudela euskara perfektu batean hitz egitetik, inon halakorik baldin bada, euskara perfekturik erran nahi baita.

Ez dakit, ordea, nik urteekin galdu dudan beldur hura ez ote dagoen oraindik ere behar eta komeni baino biziago, zabalduago eta indartsuago euskaldunen artean. Batetik, erakundeak berak ez duelako behar adinako neurrian erantzi bere jantzi akademiko zurrunegia. Baina, bestetik –eta hori da kezkagarriena, eta hori ez da Euskaltzaindiaren errua–, euskaldunik gehienek konplexuz eta beldurrez mintzatzen eta idazten jarraitzen dutelako beren hizkuntza etxeko intimitatetik eta lagunarteko axolagabekeriatik aparte erabiltzen dutenean.