Itziar Aduriz Agirre
Baztandarrei, Bertizaranakoei eta han ingurukoei ezaguna egingo zaie Urte berri egunean abesten den (edo abesten zen) bertso hau, etxez etxeko eskeko lagun: «Urte berri berri, zer ekarri berri, uraren gainean, lehena eta azkena, etxeko andrea ona, …» eta abar.
Adierazi nahi dizuedana hausnartzen hasi eta hori etorri zait gogora, gure haurtzaroko abesti hau. Izan ere, irakurtzen ari zareten hau ikasturte honetako lehena eta azkena duzue.
Hori dela eta aukeratu dut izenburu hau. Eta esan beharra daukat izenburu-lehia izan dudala, gaurkoan, berez, euskarak interneten duen presentziaz hitz egin nahi nuelako eta beste izenburua pentsatua neukan, «Euskararen kolorea»-edo.
Ideia polita da koloreak erabiltzearena hizkuntzek interneten duten presentzia begien bistan jartzeko. Aurreko uztailean mahai-inguru batean parte hartu nuen Pirinioen hizkuntzen inguruan. Katalanari buruz ari zen Natxo Sorolla soziolinguistak nik ordura arte ikusi gabea nuen mapa erakutsi zuen. Satelite bidezko argazkiaren itxura zuen eta mundu osoan twitterren erabiltzen diren hizkuntzak kolore desberdinetan agertzen ziren. Oso argazki ederra zen. Katalanari halako koloretxoa antzematen ahal zitzaion. Euskaren arrastorik ez, ordea. (Hau da informazioaren erreferentzia eta interneten ikusteko tokia, baina orain-orain ez dabil, tokia konpontzen ari omen direlako (Fischer, Eric. 2011. Language communities of Twitter (European detail)). Horren aurrean, gaurko blogaren tituluak «Euskararen kolorea» baino «Euskararen kolore eza» izan behar zen.
Baina nik kolorea behar nuen eta tematia izaki, nire lagun Sorollari esker hau topatu nuen: http://gisngeo.com/gmaps/twitter/mapseusk.php. Katalan bat ari omen da horrelakoak lantzen eta hau da Euskal Herriari dagokion twitterrean erabiltzen diren hizkuntzen mapa. Erabilerari begira ez du ez dakigunik jakinarazten. Nabarmentzekoa, ordea, eta pozik egoteko modukoa, erabilera hori twitterrekoa izatea. Gustatzen ez zaidan gauza bakarra euskarari jarri dioten kolore beltza, ala ilun-ilun hori.
Beltz gutxi, oso gutxi ikusi arren, badakizue, datuak erlatiboak dira, konparatzen direnaren arabera interpretatzen baitira. Gerora iritsi zaidan informazio honi begiratzen badiogu, aitzitik, euskara da hizkuntza minorizatuen[1] artean gehien twiteatzen dena. Batere diskreziorik ez duen informazioa da, hortxe agerian 500 twitter erabiltzaile eta goi-goian Berria Egunkaria. Litekeena da zure burua ere hor tartean aurkitzea!
Azkenik, honi buruz informazio zabalago izan nahi duenarentzat interesgarria izan daiteke Euskara aro digitalean argitalpena. IXA taldeko blogean eman zen honen berri aurtengo martxoan.
Honaino gaurkoak eta aurtengoak. Ongi izan eta hurrengora arte.
[1] Web orri honetan hizkuntza minorizatuez hitz egiten da, baina ez dago oso garbi zeinen artean egin den konparaketa (hizkuntza txikien artean? vs. ertainak? Katalana, adibidez, ez dago zerrenda horretan).